VAI TRÒ CỦA DUPHASTON TRONG BUỒNG TRỨNG ĐA NANG PCOS
DUPHASTON 在卵巢囊性 PCOS 中的作用
Tác hại của thiếu hụt Progesterol trong chu kỳ không rụng trứng
无 排 卵 周 期 中黄体 酮 缺 乏 的 有害 影 响
Sử dụng Progesterone/ Duphaston là một trong 7 bí quyết điều trị Hội chứng đa nang buồng trứng ( PCOS) và nó cũng thường dùng trong chu kỳ kinh đều nhưng không có phóng noãn ( Vòng kinh không rụng trứng ) .. Nếu tìm hiểu trong các tài liệu , chúng ta sẽ thấy thuốc Duphaston thành phần là Progesterone ( hormon hoàng thể ) có tác dụng chống xảy thai nhờ giúp phôi làm tổ . Nó hay đuoc sử dụng trong chu kỳ IUI bơm tinh trùng hay thụ tinh ống nghiệm IVF / ET để hỗ trợ Hoàng thể trong pha hoàng thể sau khi trứng rụng với tác dụng làm dày Niêm mạc tử cung giai đoạn sau ngày 14 chu kỳ. Ngoài ra Duphaston /Prg cũng còn có tác dụng ngăn Lạc nội mạc tử cung phát triển.
Lý do vì sao mà thuốc nội tiết này lại có vai trò quan trọng đến như vậy ?
Vai trò của PRG nói chung : Niêm mạc tử cung dày và khoẻ săn chắc là nhờ có sự phối hợp cùng lúc của 2 hormon do buồng trứng sản xuất ra là Estrogen ( từ ngày 2 tới ngày 14 ) và PRG ( sau ngày 14 ) . Nói cách khác , đây là 2 loại “ thức ăn” nuôi niêm mạc. Nếu thiếu Estrogen thì Niêm mạc mỏng, còn nếu chỉ có duy nhất Estrogen thì niêm dày nhưng lỏng lẻo ( tích nước ), phải có cả PRG thì niêm mới dày và săn chắc 3 lá ( hình hạt cafe ) .
Xét nghiệm máu dù làm bất kỳ ngày nào : chúng ta cũng sẽ thấy hiện diện của cả Estrogen và PRG , nhưng tại mỗi thời diểm khác nhau , mức nội tiết này sẽ khác nhau.
Phân tích
Trước hết, ở một người phụ nữ bình thường có rụng trứng đều , giả sử vào ngày giữa kỳ thứ 14 , khi ấy Progesterone (hocmon hoàng thể ) sẽ tiết ra nhiều sau khi phóng noãn và đạt đỉnh vào ngày 21 chu kỳ. Sau ngày 21 nếu không có thụ tinh với tinh trùng thì PRG sẽ sụt giảm về mức thấp nhất khi ra kinh ( Ngày 2 chu kỳ ) .
Muốn biết trứng có rụng không , chúng ta dựa vào xét nghiệm hoàng thể trong chu kỳ , chọn 1 trong 2 :
- 1/ Xét nghiệm PRG ngày 21 ( phải nằm trong chuẩn theo bảng so sánh, cột tham chiếu ) , Prg quá thấp là trứng không rụng , hoặc có rụng mà suy hoàng thể .
- 2/ Xét nghiệm PRG ngày 2 đầu chu kỳ kinh.
Một bệnh nhân rối loạn phóng noãn ( không rụng trứng hoàn toàn hay có chu kỳ rụng và chu kỳ khác không rụng ) thì mức PRG của họ sẽ thấp . Nói cách khác họ bị thiếu hoàng thể Progesterone , điều này dẫn tới 4 hậu quả :
- 1/ Bước sang chu kỳ sau, giá trị PRG ngày 2 quá thấp sẽ khiến tuyến yên giảm sản xuất FSH làm nang noãn khó phát triển
- 2/ Nang noãn chu kỳ này không lớn, không rụng lại kéo theo PRG chu kỳ này thấp và đầu chu kỳ sau cũng thấp , trứng chu kỳ sau lại kém phát triển tạo ra cái gọi là vòng lặp (Repeat circle ).
Cứ như thể vòng lặp tiếp tục , không có lối thoát mà thuật ngữ chuyên môn sẽ gọi là : Vòng lặp thiếu Hoàng thể ( PRG repeating circle ) khiến tình trạng vô sinh càng nặng thêm.
- 3/ Sự thiếu hụt PRG kéo dài dẫn tới suy hoàng thể sảy thai sớm : Niêm mạc bị mỏng đột ngột sau ngày 14 và dẫn tới sảy thai sớm nếu vô tình bạn có thai.
- 4/ Tăng nguy cơ phát triển khối U lạc nội mạc tử cung và các khối U nội tiết ưa thích estrogen như U xơ tử cung, polyp lòng tử cung ...
- 5/ Chu kỳ kinh thường hay bị kéo dài vì niêm mạc sau ngày 14 mỏng do thiếu hụt hoàng thể . Nên việc bổ sung Duphaston sẽ giúp chu kỳ kinh bạn vẫn giữ 28 ngày bình thường.
Như vậy , dù Duphaston không phải là Thuốc kích trứng, nhưng nó lại có khả năng kích trứng gián tiếp theo cơ chế như trên ( phần này viết cho bệnh nhân hiểu , nên tôi không phân tích sâu theo cơ thể cân bằng E2/ PRG và thụ thể Er ) .
Các bạn chỉ cần hiểu nôm na : thiếu PRG sẽ dẫn tới mất cân bằng nội tiết giữa Estrogen và PRG khiến tuyến yên hoạt đông lệch pha làm trứng không phát triển .
Để phá vỡ vòng lặp vô hạn này : Một là phải bổ sung Duphaston ( vì thuốc bắc là cây cỏ thảo dược chứ không phải là Hormon cho nên Thuốc Bắc không thể tạo ra Progesterone trực tiếp ) . Hai là phải kích trứng giống như Tây y vẫn làm để tạo ra trứng trội và trứng rụng ( vỏ nang noãn khi ấy sẽ tiết ra PRG ) .
Tuy nhiên cả hai biện pháp này chỉ là giải pháp tình thế tránh bế tắc chứ không phải là Phương pháp chữa trị khỏi bệnh .
Và như đã nói ngay từ dầu. Bài viết này chỉ trình bày 1 trong 7 bí quyết điều trị của Phác đồ số 15 mới nhất từ những thành quả nghiên cứu PCOS tại Trung Quốc trong các Trường DH YHCT và BV YHCT nước bạn ( Phác đồ điều trị Buồng trứng đa nang với mục tiêu giảm AMH cao , giúp nang noãn phát triển tự nhiên không cần dùng thuốc kích trứng của Tây y và rụng tự nhiên, có thai tự nhiên ) .
Tiểu kết :
1.Bổ sung hợp lý Prg/ qua thuốc Duphaston là cách giải quyết tình trạng thiếu hụt PRG dẫn tới 4 hậu quả trên ( một là trứng chậm lớn, hai là tạo ra vòng lăp vô sinh trong đa nang và ba là xảy thai sớm, bốn là gia tăng nguy cơ các khối U nội tiết do thiếu PRG và thừa Estrogen trên các bệnh nhân PCOS ). Điều này còn giúp bạn tránh sai lầm là dùng quá nhiều đâụ nành, sữa đậu nành và vitamin E ... cho PCOS. Chú ý là bệnh Đa nang không thiếu những chất này !
2.Mức bổ sung Duphaton ( 1v hay 2v hay 3 viên/ ngày, cũng như bắt đầu uống khi nào ( ngày 14 hay sớm hơn hay trễ hơn … ) là tuỳ tình hình bệnh lý của mỗi hồ sơ bệnh án cho nên không thể viết ra trong bài này. Ngoài thuốc uống ra , cũng có những dạng thuốc khác bổ sung PRG qua ngả âm đạo như Utro hay Cyclogest hay cả thuốc tiêm Prg.
3. Có những tình huống trong chu kỳ có rụng trứng nhưng sau khi trứng rụng vài ngày thì niêm mạc bị mỏng đi ( lẽ ra phải dày lên ) là bởi 2 lý do : Một là bạn có trứng rụng nhưng Hoàng thể sinh ra vẫn thiếu ( suy hoàng thể do PCOS hầu hết ) và hai là không có sự thụ tinh với tinh trùng thì Niêm mạc sẽ tự mỏng di . Việc bổ sung Duphaston sẽ giảm bớt tình trạng này.
Admin PK PHÚC AN ĐƯỜNG SÀI GÒN
PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y PHÚC AN Đ ƯÒNG SÀI GÒN
房振直衣學古傳:福安堂
Địa chỉ: Hẻm 7A/43, Phòng Khám Số 71 Thành Thái, Phường 14, Quận 10, HCM
Điện thoại/ Zalo tư vấn : 0906 782 538 & 037534.6898
Email: buthoaycanh@gmail.com
Website: benhsuybuongtrung.vn