Hàng ngàn bạn gái bị vô sinh hiếm muộn vì tụt giảm AMH trong đó không biết bao nhiêu người nguyên nhân bởi U nang buồng trứng. Càng ngày tôi càng được tiếp xúc với những bệnh nhân thế này, u nang buồng trứng một bên hay 2 bên. Chờ mãi không thấy mang thai đi khám phát hiện AMH gần sát zero. Làm IVF hỏng, chọc hút trứng không nhân hoặc trứng chất lượng kém không tạo phôi. Bài viết sau đây sẽ bàn luận vệ bệnh lý này .
Các bạn có để ý thấy rằng..Đây là sản phẩm ghi rõ : Hỗ trợ điều trị mà thôi...chứ không phải là Biệt dược đảm bảo 100% sẽ hiệu quả khi sử dụng ! Và hầu hết tất cả các sp TPCN đang bán trên thị trường đều như vậy, tỏ ra không mấy hiệu quả khi điều trị nhất là U nang thực thể như U dịch nhầy và U bì buồng trứng..các sản phẩm TPCN của chúng ta nói chung đều chưa trải qua kiểm chứng điều trị thực tế trong mô hình bệnh viện trên những bệnh nhân thực thụ.
Đã bao giờ bạn nhìn thấy một siêu âm buồng trứng ngày 2 chu kỳ với nội dung như sau chưa :
Tử cung : thành sau có một khối echo hỗn hợp kích thước 49 x 53mm giới hạn không rõ ( Đây là hình ảnh của U lạc nội mạc vào trong cơ tử cung Adenomyosis )
Buồng trứng phải : có khối echo kém chia làm nhiều thùy kích thước 39 x47mm dính với đáy tử cung ( đây là loại U nang nhầy gây dính khi dịch nhầy trong U vỡ và tràn ra các tổ chức xung quanh )
+ 2 nang ( nang thứ cấp đầu kỳ )
Buồng trứng trái : có khối echo kém chia làm nhiều thùy kích thước 35 x42mm dính với đáy tử cung +1 nang.
Như vậy chúng ta có kết luận : bạn gái nói trên bị một khối U lạc nội mạc trong cơ tử cung và 2 khối U nang buồng trứng thể dịch nhầy. Và 3 nang thứ cấp đầu kỳ. Tình hình bệnh lý là rất nặng, xét nghiệm AMH chỉ còn 0,05ng.
Lưu ý là với mức AMH thế này thì chỉ trong 1 vài chu kỳ rất ngắn nữa siêu âm sẽ không còn thấy trứng thứ cấp, vì mức dự trữ đang đi xuống sát đáy.
Nếu nói về bệnh lý U nang buồng trứng thì bệnh học tây y phân tích rất kỹ và tỉ mỉ hơn hẳn đông y. Ngoài ra nhờ có siêu âm và xét nghiệm nội tiết kèm theo trong thăm khám nên khả năng chẩn đoán chính xác của tây y là vượt trội so với YHCT.
U lạc nội mạc và U dịch nhầy đều là thuộc U thực thể không phải U nang cơ năng (Nang thường biến mất sau vài vòng kinh, nếu nang tồn tại trên 60 ngày với kinh nguyệt bình thường thì phải coi chừng là u thực thể ).
Chính vì thế điều trị loại U thực thể này khó khăn hơn rất nhiều so với loại U nang cơ năng.
Điều trị tây y : chủ yếu xử trí bằng phẫu thuật cắt bỏ, bóc tách. Việc điều trị nội khoa bằng thuốc không hiệu quả.
Hiện nay trên thị trường quảng cáo rất nhiều loại thực phẩm chức năng chữa các loại U nang buồng trứng, nhưng theo đánh giá của tôi thì tất cả đều tỏ ra kém hiệu quả và không kiểm chứng được, hầu hết chỉ mang tính PR sản phẩm chứ không thực sự có giá trị điều trị triệt để.
Điều trị Đông y chính thống : Đông y xem các loại U nói chung nguyên nhân hình thành bệnh lý do khí trệ, huyết ứ, đàm kết và tổn thương cục bộ tại vị trí xuất phát U...như sau đây mô tả: ( U nang thực thể buồng trứng là những tổn thương giải phẫu từ nhu mô bình thường của buồng trứng. Khối u tiến triển âm thầm, kéo dài trong nhiều năm. U nang thực thể buồng trứng gồm ba loại là u nang nước, u nang nhầy và u nang bì ).
Cho nên phần lớn U nếu là thực thể thì sẽ đều gây ra tổn thương, trường hợp tổn thương đến buồng trứng sẽ gây tụt AMH giảm dự trữ trứng và là nguyên nhân gây vô sinh.
Về điều trị , tại Phòng khám Đông y Phúc An Đường, chúng tôi chủ trương kết hợp đông y với tây y để điều trị. Tây y thăm khám, siêu âm chẩn đoán sau đó đông y sẽ kê toa thuốc. Kết thúc một đợt điều trị 30 ngày, đến đầu kỳ kinh ngày 2 sẽ khám xét nghiệm lại AMH và siêu âm lại buồng trứng xem kích thước khối U thay đổi ra sao.
Trường hợp khối U tiến triển nhanh ,không thể điều trị bằng Đông y sẽ kết hợp tây y phẫu thuật loại bỏ vì nếu để lâu dài sẽ gây giảm AMH nặng thêm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. sau phẩu thuật lại tiếp tục dùng Đông y điều trị chống tái phát và phục hồi AMH buồng trứng.
Khó chữa nhất là U nang bì và U nang dịch nhầy bên trong
Sau đây là phần tham khảo
U nang buồng trứng là những u có vỏ bọc ngoài trong có chứa chất dịch gặp trong mọi lứa tuổi. U nang buồng trứng gây rối loạn kinh nguyệt gây khó chịu tại chỗ, gây suy yếu chức năng sinh sản, đôi khi gây suy nhược cơ thể hoặc có thể gây tử vong do các biến chứng tắc ruột hoặc bí tiểu.
Các khối u buồng trứng cơ năng như u tế bào hạt, hay u vỏ gây dậy thì sớm do tiết ra lượng Oestrogen dư làm phát triển vú, xuất hiện lông mu, cơ quan sinh dục phát triển mặc dù thiếu sự rụng trứng. Do đó ở các em gái dậy thì sớm nếu sờ thấy buồng trứng to lên cần phải xem xét cẩn thận các khối u buồng trứng bất thường.
U Nang cơ năng buồng trứng
Là những nang nhỏ chứa dịch, có thể gặp ở bất kỳ tuổi nào nhưng hay gặp ở tuổi dậy thì và tiền mãn kinh. Thường là những nang nhỏ, trên lâm sàng khó phát hiện, nhưng nếu khối u có kích thước từ 5-6 cm thì có thể sờ thấy, thường gặp ở tuổi mãn kinh, do đó bệnh nhân cần phải được theo dõi cẩn thận. Nang thường biến mất sau vài vòng kinh, nếu nang tồn tại trên 60 ngày với kinh nguyệt bình thường thì phải coi chừng là u thực thể.
Nang bọc noãn
Kích thước nang thường từ 3-8 cm hoặc lớn hơn, do nang De Graff không vỡ vào ngày qui định.
Triệu chứng: Không rõ ràng, đôi khi biểu hiện ra máu hoặc xoắn nang hoặc gây ra chu kỳ kinh dài, hoặc ngắn. Khi nang to gây đau tiểu khung, đau khi giao hợp.
Chẩn đoán phân biệt với: Kiêm vòi trứng, lạc nội mạc tử cung, nang hoàng thể, khối u khác.
Xử trí: Thường nang biến mất tự nhiên trong khoảng 60 ngày, không cần điều trị.
Dùng thuốc tránh thai tạo vòng kinh nhân tạo.
Nếu nang tồn tại trên 60 ngày với chu kỳ kinh đều thì phải xem xét có khả năng không phải nang cơ năng. Nên soi ổ bụng, chọc hút nang dưới sự hướng dẫn của siêu âm cũng còn là vấn đề cần bàn cãi vì nếu u là thực thể thì tế bào khối u có thể rơi vào khoang bụng làm lan tràn khối u.
Nang hoàng thể
Có hai loại nang hoàng thể: nang tế bào hạt và nang tế bào vỏ.
Nang hoàng thể tế bào hạt
Là nang cơ năng, gặp sau phóng noãn, các tế bào hạt trở nên hoàng thể hoá.
Triệu chứng:
Đau vùng chậu, gây vô kinh hoặc muộn kinh dễ nhầm với chửa ngoài tử cung, có thể xoắn nang, vỡ nang gây chảy máu phải soi ổ bụng hoặc mở bụng để cầm máu.
Nang hoàng thể vỏ
Loại nang này không to, hay gặp ở hai bên buồng trứng, dịch trong nang co màu vàng rơm. Loại nang này thường gặp trong buồng trứng đa nang, chửa trứng, chorio hoặc quá mẫn trong kích thích phóng noãn.
Xử trí: Nang thường biến mất sau điều trị như nạo trứng, điều trị chorio.
Buồng trứng đa nang (Stein-Leventhal syndrom)
Gặp ở hai bên buồng trứng, gây vô kinh, vô sinh, thiểu kinh, 50% có mọc râu và béo phì. Buồng trứng đa nang hay gặp ở những trường hợp có rối loạn có liên quan đến vùng dưới đồi.
Biểu hiện bằng vỏ buồng trứng bị sừng hóa, bề mặt trắng ngà nên gọi là hình con sò, nhiều nang nhỏ nằm dưới lớp vỏ dày.
Chẩn đoán: Dựa vào khai thác tiền sử, khám thực thể, xét nghiệm LH tăng cao, theo dõi nhiệt độ cơ thể không có phóng noãn.
Chẩn đoán xác định qua siêu âm và soi ổ bụng.
Điều trị: Chlomifen 50-100 mg trong 5-7 ngày kết hợp Pregnyl 5000 đơn vị gây phóng noãn, đôi khi phải cắt góc buồng trứng.
U nang buồng trứng thực thể
U nang biểu mô buồng trứng
Chiếm 60-80% tất cả các loại u nang gồm: u nang nước, u nang nhày, lạc nội mạc tử cung, u tế bào sáng, u Brenner, u đệm buồng trứng.
U nang nước
Vỏ mỏng, cuống dài, chứa dịch trong, to, đôi khi choán hết ổ bụng,là khối u lành tính, có thể có nhú ở mặt trong hoặc mặt ngoài vỏ nang. Nếu có nhú dễ ác tính.
Triệu chứng: Gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng hay được phát hiện ở tuổi 20-30.
Khám tiểu khung thấy khối u.
Xử trí: Mổ cắt bỏ nang.
U nang nhày
Chiếm khoảng 10-20% các loại u biểu mô, 85% là lành tính.
Cấu tạo vỏ nang gồm 2 lớp: tổ chức xơ và biểu mô trụ. U nang gồm nhiều thuỳ trong chứa dịch vàng, kích thước to nhất trong các u buồng trứng.
Lạc nội mạc tử cung
Xử trí: Mổ cắt bỏ u nang.
Thường phát hiện được qua soi ổ bụng hoặc trong phẫu thuật 10-25% do tuyến nội mạc tử cung phát triển ra ngoài tử cung, hay gặp ở buồng trứng
Cấu tạo vỏ nang mỏng, trong, chứa dịch màu chocolate, khối u thường dính, dễ vỡ khi bóc tách.
Chẩn đoán: Biểu hiện các triệu chứng đau hạ vị, đau bụng khi hành kinh, đau khi giao hợp. Khám tiểu khung phát hiện khối u.
Khối u tế bào sáng (Mesonephroid tumour) giống u lạc nội mạc tử cung
Chỉ chẩn đoán xác định được bằng giải phẫu bệnh.
Khối u Brenner
80% là lành tính.
Khám tiểu khung: phát hiện khối u, mật độ khối u có chỗ mềm chỗ cứng, bổ ra có màu vàng hoặc trắng.
U nang bì (Dermoid cyst)
Chiếm tỷ lệ 25% khối u buồng trứng. Hay gặp là teratom, khối u chứa tổ chức phát sinh từ tế bào mầm. Trong nang chứa các tổ chức như răng, tóc, bã đậu. U nang bì thường lành tính nhưng cũng có thể trở thành ác tính. Hay được phát hiện ở lứa tuổi 20-30 tuổi. Khoảng 20% phát triển ở cả hai bên buồng trứng.
Triệu chứng: Thường không có triệu chứng. Phát hiện khi mổ lấy thai hoặc chụp X-quang thấy răng trong khối u.
Điều trị: Phẫu thuật là phương pháp tối ưu. Nếu nang nhỏ nên cắt bỏ phần u, để lại phần buồng trứng lành.
U nang thực thể buồng trứng
U nang thực thể buồng trứng là những tổn thương giải phẫu từ nhu mô bình thường của buồng trứng. Khối u tiến triển âm thầm, kéo dài trong nhiều năm. U nang thực thể buồng trứng gồm ba loại là u nang nước, u nang nhầy và u nang bì.
- U nang nước: là một túi chứa nước có cuống dài, vỏ mỏng, di động, mặt ngoài trơn nhẵn, bên trong chứa dịch trong, đôi khi có nhiều thùy. Vỏ nang thường trơn nhẵn và mỏng nên dễ vỡ. Mặt trong của vỏ nang thường nhẵn, đôi khi có những nhú nhỏ và những nhú này có thể xuất hiện ở mặt ngoài của nang. Nếu nang có những nhú nhỏ thì đã bị ung thư hóa. Nếu số lượng nhú càng nhiều thì nguy cơ bị ung thư hóa càng cao. Đôi khi dịch trong nang chứa màu nâu hay màu sôcôla là do chảy máu trong nang.
- U nang nhầy là loại khối u có vỏ dầy hơn, màu trắng hoặc trắng ngà, có cấu trúc giống như da. Trong nang chứa chất dịch nhầy trong, bên trong có vách ngăn khối u thành nhiều thùy nhỏ. U nang nhầy rất thường gặp, kích thước thay đổi từ vài trăm gam nhưng cũng có khi nặng tới hàng chục kilôgam, có thể dính vào các tạng xung quanh.
Mức độ ung thư hóa rất thấp vì lớp vỏ giống tổ chức da là loại đã biệt hóa cao, nhưng nếu khối u bị vỡ hoặc các tế bào khối u xâm nhập ổ bụng thì sẽ tiết các chất nhầy gây bệnh nhầy dính phúc mạc.
- U nang bì hay còn gọi là u quái là loại u lành tính, chiếm khoảng 10% tổng các khối u buồng trứng, có thể gặp ở trẻ em, vị thành niên, tuổi sinh đẻ và người già. Vỏ khối u dầy, trơn láng, có lẫn những sợi cơ. Lớp vỏ bên trong có cấu trúc giống như da. Kích thước khối u thường không to, có đường kính dưới 10cm, nhưng nặng nên dễ gây xoắn. Thường là một bên, nhưng có 10-20% là khối u gặp cả hai bên. Trong nang chứa các tổ chức của da đã biệt hóa cao như lông, tóc, móng, răng, chất bã đậu. Cũng có thể thấy các tổ chức của xương, sụn hoặc một chất trắng như não hay thần kinh. Nguồn gốc của khối u là từ lá thai ngoài. Nếu khối u chứa những tổ chức non xuất phát từ lá thai trong hoặc lá thai giữa (từ tế bào mầm), chưa biệt hóa (như tổ chức của bào thai: thần kinh, tuyến giáp) thì nguy cơ bị ung thư cao.
Hiện nay lĩnh vực nghiên cứu và điều trị của Phòng khám tập trung vào :
1/ Cứu suy buồng trứng cho những bạn bị Fsh cao kèm AMH thấp bằng cách điều trị giảm Fsh trước , tránh cho buồng trứng bị kích thích liên tục bởi hocmon Fsh . Sau đó bài thuốc sẽ giúp tăng AMH ở những bạn chưa bị phá hỏng hoàn toàn buồng trứng.
2/ Điều trị bảo tồn và kéo dài tuổi mãn kinh cho các bạn bị giảm dự trữ buồng trứng bằng phương pháp tăng AMH. Sẽ giải trình trong bài viết khác.,
3/ Điều trị Đa nang buồng trứng AMH cao, tỷ số LH/ Fsh lớn hơn 2 bằng cách giảm AMH , giảm hocmon nam cao, tăng đáp ứng của buồng trứng trước kích thích với lượng Fsh nhỏ.
4/ Điều trị đột biến gien xảy thai do thiếu hoặc không chuyển hoá axit folic trên bệnh nhân có nền AMH thấp.
5/ Điều trị lạc nội mạc buồng trứng tử cung, U nang buồng trứng gây tụt AMH và giảm chất lượng trứng
và nhiều tình huống khác như : Nội mạc tử cung mỏng , chỉ số NK cao gây khó chuyển phôi, ...
Nam giới bị quai bị suy tinh hoàn có Fsh cao, thiểu tinh hay vô tinh. Nam giới bị giãn tĩnh mạch thừng tinh gây giảm chất lượng tinh trùng.
Nam giới bị đứt gãy tinh trùng có chỉ số DFI cao, trùng dị dạng gây hỏng phôi, không có tim thai, sảy thai sớm, lưu thai ..v..v
PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y PHÚC AN ĐƯỜNG
Địa chỉ: Hẻm 7A/43, Phòng Khám Số 71 Thành Thái, Phường 14, Quận 10, HCM
Điện thoại/ Zalo tư vấn : 0906 782 538
Email: buthoaycanh@gmail.com
Website: benhsuybuongtrung.vn
