Càng ngày càng có nhiều bạn trẻ bị buồng trứng kém, rất khó có thai…mất kinh hoặc thưa kinh, khi đi khám hiếm muộn tình cờ phát hiện thấy AMH thấp…mức thấp thì mỗi người mỗi khác nhau…Nhưng ai trong số họ mới thực sự là suy buồng trứng sớm và nguyên tắc xác định suy buồng trứng sớm ra sao? bởi rất nhiều bạn vẫn chưa hiểu cụm từ suy là gì, cứ thấy bác sỹ bảo AMH thấp đi xin trứng là nghĩ mình bị suy buồng trứng.
– Chuẩn Fsh cho một bạn gái bình thường ( 2 đến 10 miu/ ml ) - vào ngày 2 chu kỳ kinh.
Câu trả lời cho phần mở đầu là : người nào bị Fsh cao vào đầu chu kỳ kinh vượt ngưỡng 10 nói trên , sẽ được xếp vào nhóm gọi là suy buồng trứng sớm, không cần biết còn kinh hay mất kinh…và mức Fsh càng cao thì mức độ càng suy nặng. Ví dụ…một bạn Fsh = 75 tất nhiên mức độ bệnh nặng hơn 1 bạn Fsh = 25 mặc dù cả 2 bạn đều bị suy buồng trứng sớm.
Suy buồng trứng sớm , viết tắt POF, là một trong những nguyên nhân khiến bạn mất kinh. Điều rất đáng trách trên lâm sàng là trong quá trình điều trị, tôi đã từng được tiếp xúc với rất nhiều bạn gái tuổi 25, 30..mất kinh đến mấy năm trời mà bản thân mình vẫn chẳng hay biết mình bị làm sao . Thật sự là không hiểu những bạn này, chẳng lẽ bạn không đi khám, không hỏi bác sỹ, không xét nghiệm, và cũng không tìm hiểu qua tài liệu hay sao. Mấy năm trời là một khoảng thời gian rất dài mà không hay biết một chút nào hết về bệnh của mình ! thì quá đáng trách còn gì nữa !
Thế bạn có biết vì sao bị mất kinh ko ? Muốn có kinh nguyệt, hàng tháng bạn phải có trứng phát triển và rụng xuống gọi là phóng noãn. Nếu buồng trứng bạn bị teo, không có trứng phát triển và rụng thì làm sao bạn ra kinh. Và đấy cũng là lý do khiến bạn không thể có thai. Chẳng lẽ điều quá đơn giản thế này mà bạn không biết.
Vâng thưa đúng thế, những bạn mà mình tiếp xúc thật sự là không biết , không có một tí kiến thức nào. Thậm chí có bạn còn chẳng hiểu siêu âm đầu dò buồng trứng ra sao nữa ! Thật khổ quá đi.
Như vậy vấn đề bây giờ chính là phải đi XN Fsh để xem bạn có bị suy buồng trứng sớm POF hay không .
Nhưng một bệnh nhân đến khám Bs muốn được đi xét nghiệm Fsh thì Bs nói em bị mất kinh lâu rồi nên bây giờ ko xác định được thời điểm nào là ngày đầu kỳ để xét nghiệm Fsh..cuối cùng bác sỹ ko cho bạn này đi xn Fsh. Vậy thì phải làm sao ? bởi ko xét nghiệm được Fsh thì làm sao biết chắc chắn mình có suy buồng trứng sớm hay ko ?
Bây giờ chúng ta phân tích nhé : Có cần thiết phải xác định đâu là ngày đầu chu kỳ kinh để mà xét nghiệm Fsh hay ko . Câu trả lời là không . Vì Giả sử bạn này đang bị suy buồng trứng sớm vào hiện tại...và nếu chính xác 100% đúng là như thế..thì chắc chắn chỉ số Fsh trong máu sẽ cao đến rất cao. Mà ko cần biết hôm nay là ngày thứ bao nhiêu của vòng kinh hết, cho dù là ngày đầu kỳ..giữa kỳ..hay cuối kỳ..thì lúc nào Fsh máu cũng cao. Cho nên nói như vị bác sỹ kia là ko chính xác.
Còn nếu như bạn này ko bị suy trứng sớm chẳng hạn thì chắc chắn xét nghiệm ra chỉ số Fsh sẽ bình thường ( ngay cả vào thời điểm giữa kỳ nếu Fsh tăng do lúc đó trứng đang phát triển thì Fsh cũng ko thể quá cao trên 40 được…). Ở đây có 2 trường hợp cần tách bạch là :
Trường hợp 1 : bạn đã mất kinh lâu rồi thì xét nghiệm Fsh lúc nào cũng được. Mất kinh là hiện tượng không còn trứng lớn, không có trứng rụng cho nên không có kinh. Trên 90% những bạn bị mất kinh lâu ngày đều bị teo buồng trứng mà không hay biết và tất nhiên khi đấy Fsh cũng cao. Chính điều này khiến bạn không còn trứng lớn và rụng và gây ra hiện tượng mất kinh dài hạn!
Trường hợp 2 : bạn vẫn còn kinh, thì bạn có thể chờ ngày 2 của chu kỳ kinh để đi xét nghiệm Fsh.
Tuy nhiên còn một tình huống khác là thế này : giả sử một bệnh nhân đi xét nghiệm Fsh mà kết quả trên 45 đơn vị miu /ml...thì có thể kết luận ngay là bạn này suy buồng trứng sớm POF là chắc chắn rồi, không cần biết là xét nghiệm ngày nào và còn kinh hay mất kinh. Cứ Fsh cao quá 45 đến 100 đơn vị, thậm chí trên 100 miu là kết luận chắc chắn POF.
Cho nên việc đi xét nghiệm Fsh là rất cần thiết để test kiểm tra mình có đang bị suy buồng trứng hay không ? Hay chỉ là giảm dự trữ trứng đơn thuần AMH thấp thôi. Tuy nhiên theo kinh nghiệm thăm khám trên lâm sàng thì gần 90% những bạn trẻ 9X hay 8X mà bị AMH rất thấp < 0,5ng thì đều kèm theo Fsh cao, tức là có nguy cơ suy buồng trứng sớm. Có lẽ đấy chính là lý do gây tụt AMH, ngoài những lý do bệnh lý khác như U lạc nội mạc, U nang buồng trứng, U lạc buồng trứng .v..v
Tình huống lâm sàng : giả sử 1 bạn hôm nay xét nghiệm Fsh = 8 miu…1 tuần sau xét nghiệm Fsh = 25 miu…rồi 2 tuần sau Fsh = 12miu..thì có thể đoán ngay…Đấy là các thời điểm…đầu kỳ..gần giữa kỳ và gần cuối kỳ. Chứ không phải Fsh = 25 là suy buồng trứng…và điều này còn cho thấy buồng trứng bạn này vẫn còn tốt.
Cho nên đồ thị Fsh mới tăng giảm được như vậy.
Nói ví dụ khác là thế này : giả sử 1 bệnh nhân đang bị ung thư…thì chắc chắn sinh thiết tế bào và xét nghiệm máu sẽ cho thấy kết quả dương tính. Không trốn đi đâu được. Còn nếu ko bị ung thư thì các XN sẽ âm tính, đâu cần phải chờ ngày kinh !?
Xác định mức độ bệnh suy buồng trứng ra sao :
Sau đây chúng ta sẽ đi sâu hơn một chút vào bệnh lý suy buồng trứng sớm đó là : xét nghiệm Estradiol ( E2 ). Khi một bệnh nhân bị suy buồng trứng sớm có Fsh cao thì thông thường buồng trứng sẽ bị teo, người bệnh mất kinh vì không còn trứng phát triển và rụng trứng để tạo kinh. Vì thế chỉ số hocmon nữ sẽ rất thấp tức là E2 rất thấp chỉ nhỏ hơn 10pg.
Từ đó, để biết giữa 2 bệnh nhân cùng bị suy buồng trứng ai nặng hơn ai , chúng ta sẽ so sánh chỉ số E2 máu.
Chẳng hạn, 2 bệnh nhân có cùng Fsh cao thì ai E2 thấp hơn sẽ đáng lo ngại hơn, vì điều đó thể hiện buồng trứng bị teo nhiều hơn và chịu tổn thương noãn bào nguyên thủy lớn hơn. Và kể từ entry này nhà thuốc Phòng khám Phúc An Đường chúng tôi sẽ viết về các bệnh án thực tế AMH thấp đã được điều trị tăng AMH lên đi cùng chế độ ăn sau đó có thai ra sao. Mong các bạn theo dõi website !
Sau cùng, đừng ngần ngại nhấc máy và Alo cho phòng khám để được tư vấn chi tiết về AMH thấp và Fsh cao các bạn nhé !
Hiện nay lĩnh vực nghiên cứu và điều trị của Phòng khám tập trung vào :
1/ Cứu suy buồng trứng cho những bạn bị Fsh cao kèm AMH thấp bằng cách điều trị giảm Fsh trước , tránh cho buồng trứng bị kích thích liên tục bởi hocmon Fsh . Sau đó bài thuốc sẽ giúp tăng AMH ở những bạn chưa bị phá hỏng hoàn toàn buồng trứng.
2/ Điều trị bảo tồn và kéo dài tuổi mãn kinh cho các bạn bị giảm dự trữ buồng trứng bằng phương pháp tăng AMH. Sẽ giải trình trong bài viết khác.,
3/ Điều trị Đa nang buồng trứng AMH cao, tỷ số LH/ Fsh lớn hơn 2 bằng cách giảm AMH , giảm hocmon nam cao, tăng đáp ứng của buồng trứng trước kích thích với lượng Fsh nhỏ.
4/ Điều trị đột biến gien xảy thai do thiếu hoặc không chuyển hoá axit folic trên bệnh nhân có nền AMH thấp.
5/ Điều trị lạc nội mạc buồng trứng tử cung, U nang buồng trứng gây tụt AMH và giảm chất lượng trứng
và nhiều tình huống khác như : Nội mạc tử cung mỏng , chỉ số NK cao gây khó chuyển phôi, ...
Nam giới bị quai bị suy tinh hoàn có Fsh cao, thiểu tinh hay vô tinh. Nam giới bị giãn tĩnh mạch thừng tinh gây giảm chất lượng tinh trùng.
Nam giới bị đứt gãy tinh trùng có chỉ số DFI cao, trùng dị dạng gây hỏng phôi, không có tim thai, sảy thai sớm, lưu thai ..v..v
PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y PHÚC AN ĐƯỜNG
Địa chỉ: Hẻm 7A/43, Phòng Khám Số 71 Thành Thái, Phường 14, Quận 10, HCM
Điện thoại/ Zalo tư vấn : 0906 782 538
Email: buthoaycanh@gmail.com
Website: benhsuybuongtrung.vn
