VÔ SINH SUY HẠ ĐỒI
Điều trị vô kinh thứ phát do suy hạ đồi
Phòng khám Phúc An Đường Sài Gòn tư vấn
Trục hạ đồi – tuyến yên – buồng trứng là 3 cơ quan có quan hệ mật thiết giữ vai trò quan trọng trong sinh sản. Trục hạ đồi sản xuất ra hocmon kích thích tuyến yên sản xuất ra Fsh và LH. Fsh có tác dụng kích thích các nang trứng trong buồng trứng phát triển tạo thành nang trội ( trên 16mm đến 22mm ) . Lh sau đó sẽ giúp các nang trứng chín và rụng/ phóng noãn để từ đó thụ tinh với tinh trùng . Nếu bây giờ trục hạ đồi bị trục trặc không sản xuất ra hocmon GnRH để kích thích tuyến yên sản xuất ra Fsh . Hoặc chính tuyến yên bị suy yếu không sản xuất ra đủ lượng Fsh thì kết quả như trên đó là bệnh nhân sẽ mất kinh.
Trên lâm sàng chúng ta nhìn thấy kết quả xét nghiệm Fsh thấp và LH thấp đi cùng Estradiol cũng thấp. Siêu âm buồng trứng nhỏ hơn bình thường, nếu tinh trạng thiếu hocmon nữ kéo dài và mất kinh thì khả năng siêu âm cũng thấy kích thước tử cung nhỏ đi và niêm mạc tử cung teo.
Đâu là phương pháp và trước hết hiểu thế nào cho đúng về suy sinh dục thứ phát?
Suy sinh dục thứ phát gây ra do tuyến yên hoặc vùng dưới đồi không hoạt động sản xuất đủ lượng hormone FSH và LH cần thiết (hormone của tuyến yên) để thúc đẩy tuyến sinh dục trưởng thành (phát dục) và duy trì hoạt động của tuyến sinh dục ổn định sau dậy thì. Chính vì vậy, khi xét nghiệm bệnh nhân sẽ có biểu hiện nồng độ hormone FSH, LH và testosterone/ ESTROGEN giảm. Đây là bệnh lý không phổ biến, có thể là bẩm sinh hoặc mắc phải với tỷ lệ gặp khoảng 1-2% các nguyên nhân gây vô sinh nam nữ.
Vô sinh do Fsh thấp bây giờ các bạn đã hiểu vì sao rồi !
Ở nam giới quan sát thấy tinh hoàn teo nhỏ, còn ở nữ giới 2 buồng trứng teo nhỏ hơn bình thường do suốt một thời gian dài nhiều năm buồng trứng hoặc tinh hoàn đã không nhận được đủ lượng hocmon Fsh để phát triển.
Thiếu Fsh thì nam giới sẽ không có tinh trùng , còn nữ giới sẽ không có trứng phát triển, không có rụng trứng nên lâm sàng sẽ thấy mất kinh.
Điều trị
Phụ thuộc vào nguyên nhân gây vô kinh mà có mục đích điều trị cụ thể: sửa chữa lại các bất thường (nếu có thể), giúp phụ nữ đó có thai (nếu có nhu cầu) hay chỉ là ngăn ngừa các biến chứng của bệnh (điều trị estrogen thay thế).
- Tư vấn với người bệnh tình trạng bệnh, đặc biệt là bất hoạt ống Muller hay có nhiễm sắc thể Y.
- Phẫu thuật với những người bệnh có nhiễm sắc thể Y hoặc có các tổn thương sinh dục khác. Phục hồi hoặc tạo hình âm đạo để máu kinh thoát ra được.
Người bệnh suy buồng trứng sớm cần điều trị hormon thay thế.
Buồng trứng đa nang cần điều trị phụ thuộc vào nhu cầu người bệnh và ngăn ngừa các biến chứng dài hạn (quá sản nội mạc tử cung, béo phì, rối loạn chuyển hóa).
- Các nguyên nhân vô kinh thứ phát điều trị giống với phần vô kinh thứ phát.
- Điều trị để có con : bệnh nhân được chỉ định xét nghiệm Fsh, AMH, E2 và siêu âm buồng trứng tử cung để đánh giá khả năng thành công khi kich trứng bằng Fsh thay thế. Phác đồ kích trứng IVF .
Việc điều trị bằng hocmon thay thế có thể kết hợp Phác đồ đông y nhằm tăng AMH giúp các nang trứng tái hoạt động đồng thời tạo ra kinh nguyệt tránh cho niêm mạc tử cung bị teo do mất kinh quá lâu.
Tỷ lệ thành công phụ thuộc vào kết quả điều trị tăng AMH. Nếu AMH phục hồi dù chỉ 1% bạn vẫn hoàn toàn có cơ hội làm mẹ nhờ các kỹ thuật sinh sản hiện nay.
Ngoài ra nếu vòi trứng bạn thông, niêm mạc tốt ..bạn vẫn có thể có thai tự nhiên và sinh đẻ bình thường.
Tóm tắt bài viết : bài viết này không phải viết cho chuyên gia mà chủ yếu cho các bệnh nhân đọc dễ hiểu về bệnh lý của họ. Bài viết vì vậy sử dụng văn phong dễ hiểu nhất
1/ Nguyên nhân AMH của bạn thấp là vì bạn có thể bị thiếu Fsh. Còn nguyên nhân bạn không có kinh hay bị mất kinh vì bị thiếu LH. Cả Fsh và LH đều do tuyến yên trong não sản xuất ra.
Fsh có tác dụng kích thích trứng phát triển, đạt kích thước trên 18mm đến 22mm vào ngày giữa kỳ tức là ngày 14 chu kỳ nếu tính chu kỳ dài 28 ngày.
LH có tác dụng giúp trứng chín và rụng/ phóng noãn. Thiếu hocmon LH thì trứng sẽ không rụng và vì thế có thể bị mất kinh hoặc chu kỳ kinh sẽ dài, nhiều bạn có chu kỳ 2 hay 3 tháng mới ra kinh.
Do bạn bị thiếu hocmon Fsh nên trứng không thể phát triển. Thiếu Fsh cũng sẽ làm cho buồng trứng kém phát triển, vì vậy siêu âm buồng trứng sẽ nhỏ và teo . Xét nghiệm máu AMH tất nhiên phải thấp .
2/ Điều trị bằng tây y :
Để giúp có kinh , bác sỹ sẽ cho bạn uống hocmon nữ tổng hợp ví dụ Valiera hay Progynova kết hợp với Duphaston ( hocmon hoàng thể ) .
Còn nếu muốn có con, bác sỹ sẽ cho bạn tiêm hocmon Fsh đế kích thích trứng lớn. Nói vắn tắt là đi làm IVF thụ tinh ống nghiệm để tiêm Fsh/ tức là kích trứng.
3/ Điều trị bằng đông y :
Như bạn biết nguyên nhân Fsh và LH thấp là do tuyến yên sản xuất kém quá , không đủ lượng Fsh và LH cho buồng trứng làm buồng trứng teo nhỏ và trứng không thể pah1t triển khiến bạn mất kinh.
Cho nên việc điều trị sẽ sử dụng các bài thuốc có tác dụng hỗ trợ kích thích tuyến yên làm việc mạnh lên.
Tuy nhiên còn 1 lý do khác là : Tuyến yên không sản xuất đủ Fsh và LH là do vùng hạ đồi phía sau tuyến yên sản xuất không đủ hocmon GnRH để cung cấp cho tuyến yên hoạt động.
Nói vắn tắt là do bạn bị : Suy vùng hạ đồi dẫn tới suy tuyến yên và cuối cùng là suy buồng trứng... hậu quả tiếp theo là AMH thấp, mất kinh và vô sinh.
Điều trị phải bắt đầu từ chữa Vùng hạ đồi..tiếp theo là Tuyến yên...tiếp theo là buồng trứng...sau đó là AMH.
Thông thường những ca bệnh này, nếu không quá nặng thì 30% số bệnh nhân sẽ có thai tự nhiên , 70% còn lại sẽ đi làm IVF và 1 số trong số 70% đó sẽ phải đi xin trứng nếu AMH quá thấp = 0,01ng.
Chuyên môn của Phòng khám hiện nay :
Điều trị các bệnh sinh sản hiếm muộn có liên quan đến lĩnh vực
1/ Về AMH trữ lượng buồng trứng. Bao gồm AMH cao Đa nang buồng trứng nguyên phát PCOS và thứ phát . AMH thấp , Fsh cao suy buồng trứng (POF) . U nang buồng trứng và U lạc nội mạc tử cung - buồng trứng sau khi phẫu thuật bóc tách làm tụt AMH dẫn đến suy buồng trứng tạm thời hoặc vĩnh viễn.
2/ Về vòi trứng : Tắc viêm dính áp xe vòi trứng . Ứ dịch vòi trứng.
3/ Về trứng như : Chất lượng trứng kém, trứng trong suốt không nhân noãn. Trứng không phát triển dù đã uống tiêm kích trứng, trứng không rụng không phóng noãn .
4/ Về Phôi và chuyển phôi : Các lý do gây chuyển phôi hỏng . Nội mạc tử cung mỏng không thể chuyển phôi. Viêm dính nội mạc tử cung.
5/ Về tinh trùng như : tinh trùng yếu chuyển động chậm , số lượng ít, dị dạng tinh trùng không Acrosome, giãn tĩnh mạch thừng tinh, viêm tắc ống dẫn tinh và mào tinh, suy tinh hoàn Fsh cao do tiền sử quai bị dẫn đến thiểu tinh hay vô tinh , tinh trùng có độ phân mảnh cao đứt gãy ADN - chỉ số DFI cao .
6/ Về lưu thai và xảy thai : do các nguyên nhân khác nhau như đột biến gien xảy thai do thiếu A.Folic , do huyết khối tắc mạch máu nuôi thai và do bệnh lý khác của người mẹ ...
7/ Mục đặc biệt : Giảm béo, dưỡng nhan và nuôi đen tóc kiêm trị rụng tóc bạc tóc sớm sau khi sinh
PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y PHÚC AN ĐƯỜNG SG
Địa chỉ: Hẻm 7A/43, Phòng Khám Số 71 Thành Thái, Phường 14, Quận 10, HCM
Điện thoại/ Zalo tư vấn : 037.534.6898 và 0906 782 538
Email: buthoaycanh@gmail.com
Website: benhsuybuongtrung.vn
